Để giúp cây tiêu có thể phủ toàn bộ trụ và có khả năng phát triển đồng đều chúng ta cần cắt tỉa và tạo hình cho cây tiêu. Việc cắt tỉa các cành tược dư thừa và tạo hình cho dây tiêu bám xung quanh trụ sẽ giúp cây hấp thụ được ánh sáng, chất dinh dưỡng và nước hợp lí, dây sẽ cho năng suất hợp lí và ổn định hơn trong thời kỳ tiêu kinh doanh.
Vậy làm thế nào để cắt tỉa và tạo hình hợp lí cho cây tiêu. Chúng ta cùng tìm hiểu ngay bây giờ để áp dụng với giống tiêu mình đang trồng nhé!
Tạo hình cơ bản cho cây tiêu trồng bằng dây thân.
- Đối với trụ tiêu bằng vật liệu xây dựng:
Thông thường chúng ta thường trồng từ 2 bầu tiêu trở lên, mỗi bầu này sẽ phát sinh được từ 1- 2 dây thân nên mỗi trụ sau khi trồng từ 12- 14 tháng sẽ có từ 2- 5 dây thân mới cao từ 1.5- 1,6 m. Bạn có thể cắt ngang dây thân này để cân được phân nhánh mới và tạo dây chính cho cành quả từ dưới gốc xuống, giảm chiều dài phát triển của các cành tược không cho quả. Bạn có thể cắt dây thân cách gốc từ 25- 30 cm. Bạn có thể sử dụng những dây tiêu đã cắt để nhân giống.
Khi cắt dây tiêu bạn cần chọn khi có thời tiết khô ráo và không nắng quá gắt. Tránh thời tiết mưa dầm sẽ tạo đường lây lan cho các loại bệnh tiêu. Các loại virus sẽ thông qua vết cắt trên dây tiêu gây hại nghiêm trọng. Nếu phát hiện được những dây tiêu bị sâu hại hoặc nhiễm virus bạn cần nhổ bỏ và tiêu hủy chúng ở cách xa với vườn tiêu.
Sau khi cắt dây, các đốt dưới của dây tiêu sẽ tiếp tục phát triển, đây sẽ là thân chính của cây tiêu nên bạn cần chọn lựa những dây tiêu khỏe mạnh nhất và phân bố đều từ những dây trụ khác để tạo bộ khung chính cho toàn cây tiêu. Trong quá trình cây hình thành dây chính chúng ta cần loại bỏ những mầm dây thân yếu kém và không sử dụng được để bộ khung dây đạt chất lượng cao nhất. Số lượng dây thân chủ yếu phụ thuộc vào kích thước của trụ.
- Đối với trụ bê tông có thể để – 7 dân thân/trụ.
- Đối với trụ xây gạch bạn có thể để 30- 40 dây thân/trụ.
- Đối với trụ sống bạn có thể để từ 6- 8 dây thân/trụ.
Khi dây thân leo lên đến hết chiều cao của trụ hoặc đến độ cao khoảng 5 m thì bạn nên hãm ngọn và xén tỉa để dây tập trung cho trái và thuận lợi trong thu hoạch hơn.
Nếu không có nhu cầu lấy dây thân để giâm hom bạn có thể định hình ngay khi cây đạt độ cao từ 80 – 100m, khi đó cây bắt đầu có từ 5 đến 6 cành quả trên 1 dây thân. Bạn nên bấm ngọn để kích thích sự phát triển của dây thân, cắt bỏ phần ngọn tiêu mang 1- 2 cành quả để cây ra dây thân mới. Nếu sau khi bấm ngọn mà số lượng dây thân trên trụ vẫn chưa đủ thì bạn có thể bấm ngọn lần hai khi dây thân đạt từ 3- 5 cành quả tiếp theo.
Đối với trụ sống bạn cần buộc toàn bộ dây thân vào trong trụ tạm trong những năm để duy trì sự sống cho dây tiêu khi cây trụ sống đang còn yếu. Những trụ dây thân mới phát sinh cũng sẽ được buộc tạm vào trụ sống. Lúc này cây trụ sống có chiều cao khoảng 3- 3,5m và đường kính khoảng 3-4 cm, bạn sẽ buộc 1-2 dây thân mới ra vào trụ sống và loại bỏ tất cả những mầm dây thân còn lại. Bạn không nên để quá nhiều dây thân bám vào cây trụ sống vì sẽ ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây trụ sống.
Sau khi trồng được 2 năm và cây trụ sống đã đủ lớn, bạn sẽ buộc cố định cây trụ tạm vào cây trụ sống để dây tiêu trên cây trụ tạm bám vào cây trụ sống. Và chuyển dần dây tiêu từ trụ tạm sang trụ sống.
Tạo hình cơ bản cho cây tiêu trồng bằng dây lươn.
Dây lươn có khả năng sinh trưởng mạnh và không phân cành quả ngay trong những năm đầu nên bạn cần chú ý buộc dây tiêu mới phát sinh vào trụ để các đốt trên dây được bám vào trụ tiêu. Từ hai bầu đầu tiên bạn chỉ nên chọn để lại 4- 6 dây thân khỏe mạnh để phủ trụ, còn những dây yếu ớt thì không nên sử dụng.
Khi sử dụng dây lươn để trồng bạn cần phải áp dụng biện pháp đôn dây tiêu sau khi trồng từ 12- 14 tháng. Biện pháp đôn dây tiêu được áp dụng trong mùa mưa vào những ngày thời tiết nắng ráo. Bạn không nên áp dụng biện pháp cắt dây tạo hình như khi trồng bằm hom dây thân.
Sau khi tiêu đã leo lên trụ được 1,4 – 1,5 m và bắt đầu phát sinh được từ 2- 3 cành quả bạn cần áp dụng biện pháp đôn dây xuống, bạn chỉ nên đôn dây khi dây thân đã phát sinh cành quả và bám được vào trụ. Đầu tiên bạn cần gỡ dây xuống thật nhẹ nhàng, tránh làm gãy rễ bám trên dây tiêu. Các dây tiêu yếu ớt, sức sinh trưởng kém thì không nên sử dụng để đôn tiêu, chỉ đôn những cành đã có cành quả.
Bạn cắt hết lá ở những dây tiêu sử dụng để đôn tiêu, đào rãnh sâu 15- 20 cm quanh trụ tiêu và cách gốc tiêu 20- 25 cm để đôn tiêu. Sau đó bạn khoanh tròn phần dây tiêu đã được cắt tỉa lá đặt vào rãnh, chừa lại ngọn dây tiêu mang lá và cảnh quả rồi buộc áp vào trụ tiêu để dây tiếp tục bò lên.
Lấp một lớp đất mỏng để giữ cho khoanh dây tiêu đôn được nằm cố định trên đất, bạn không nên lấp quá nhiều đất hay bón phân chuồng trực tiếp vào dây tiêu vừa đôn sẽ khiến cây bị ngợp và chết.
Sau khi đôn dây tiêu khoảng 2- 3 tuần, dây tiêu đôn sẽ cho ra rễ. Lúc này bạn nên bón phân để kích thích tăng trưởng cho dây tiêu và tăng khả năng phát sinh cành quả và dây chính phát triển mạnh hơn.
Xén tỉa cho cây tiêu kinh doanh.
Đây là một trong những công việc quan trọng giúp tạo thông thoáng cho vườn cây, tăng sự phát triển và tránh bị sâu bệnh trên vườn tiêu. Công việc này bạn cần thực hiện từ 2- 3 lần trong năm.
Trong trụ tiêu kinh doanh bạn cần loại bỏ những dây thân, dây lươn nằm ở sát gốc tiêu, những cành quả cần để cách gốc tiêu từ 10- 15cm. Nếu để quá sát sẽ dễ những các bệnh nằm dưới đất.
Xem thêm: Kỹ thuật buộc dây và làm cỏ tiêu
Những dây lươn mọc ra từ gốc dây tiêu có thể sử dụng để nhân giống tiêu mới, nếu nhân giống bạn có thể đưa những dây lươn này qua một trụ tạm và cắt bỏ khi dùng đến.
Những cành quả yếu ớt, cành tăm không cho trái thì nên cắt bỏ.
Những dây thân mọc quá dài, vươn ra ngoài đỉnh trụ, dây thân mọc quá bộ tán của dây tiêu cũng nên loại bỏ.
Những dây thân khỏe mạnh và có thể sử dụng để nhân giống thì nên giữ lại để sử dụng khi cần, còn nếu quá thừa và phủ quá tán thì nên cắt bỏ.
Bạn nên cắt bỏ dây tiêu vào những ngày khô ráo, tránh những ngày mưa kẻo bị bị lây bệnh qua những vết cắt.
Hy vọng với bài viết chia sẽ về kỹ thuật cắt tỉa và tạo hình cho cây tiêu trên đây sẽ giúp cho bà con nông dân có thêm nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc cây tiêu đem lại năng suất cao với những mùa vụ bội thu.